“Si w se yon feminis vre, banm yon moso bouboun”
“ Si w se yon feminis vre peye yon mwatye nan bil yo”
Si t’es vraiment le fils de l’homme…
Pitye mezanmi!
Yon Istwa kote sosyete a itilize feminis. pou kokobe fanm.
Sa te pran m tan, pasyans, lekti, pòdkas, fim,dokimantè ak tout lòt seri bagay pou m te rive konprann kisa ki feminis epi tou kisa ki pa feminis. Banm montre w yon ti lis tou piti de kisa feminis pa ye.
- Tout feminis pa rayi gason. Gen feminis, gen womanis epi gen mizandri.
- Tout feminis pa madivin menm janm tout madivin pa feminis.
- Feminis pa egalite ant fanm ak gason vre.
- Feminis pa yon mouvman fanm elit/fanm edike. Dayè pi gwo feminis m konnen yo pa konn li.
- Tout feminis pa kont maryaj
- Tout feminis pa kont fè timoun
Feminis se chwa. Chwazi pou m soumèt mwen ak nèg mwen si se sa mwen vle. Chwazi rete fè manman nan kay. Chwazi tounen nan kwizin nan. Chwazi itilize kò mwen ak bouboun mwen nan avantaj mwen ak règ pa m pandan mwen an sekirite. Chwa pou m yon fanm kretyen, ate, agnostik, mizilman , yon sak kalalou, yon mango… whatever sa w chwazi ye aye a. Se liberasyon pou tout fanm. Mete presyon sou mo chwa a. Èske w konnen avan mouvman feminis lan, yon fanm te gen menm dwa ak yon wòch? An pasan, ou konnen se feminis ki rann sa nòmal pou fanm pibliye liv, atik, envante sou non yo? Menm jan anpil moun nwa pa jwenn kredi sou envansyon yo fè a, se konsa non anpil fanm pèdi nan listwa paske fanm pa t konsidere tankou moun avan feminis. Se feminis ki fè yon fanm ka jwi de eritaj manman l ak papa l kite pou li. Avan feminis doktè tankou Sims J. Marion, yon jinekològ te gen dwa fè gwo operasyon nan bouboun fanm, sitou fanm nwa san anestezi. Paske selon Sims Marion, fanm nwa pa ka santi doulè.
Feminis se konprann ke gen fanm ki renmen modesti. Yo gen dwa renmen met jip long, mare tèt etc. Gen lòt tou ki renmen ekspoze kò yo nan mete ti bout rad. Nan nan yon mond ideyal, nou tout merite menm respè a paske nou tout se moun. Nou pa jis yon kò. Si w pa p derespekte yon gason aprèw fin w wè lestomak li, poukisa w vle derespekte yon fanm aprè w fin wè tete l? Tete sa yo ki nouri limanite a. Viv tete… Viv pwent tete.
Si feminis pa egalite nan yon sans global, feminis se kan menm egalite nan dwa. Dwa pou nou viv pa egzanp. Nan yon sosyete nou vle a, tout fanm ta dwe gen menm dwa ant yo epi menm dwa ak gason. Sof ke nou pa p janm ka rive nan egalite san nou pa pase pa ekite. Avan tout bagay, feminis, se ekite. Prese sou mo ekite a se la na p rantre nan sijè a.
Èske si yon fanm leve men sou yon gason , gason an dwe remèt li?
Gen 2 bagay ki te difisil pou mwen pandan m ap ekri atik sa
1-kreyòl mwen ki ap naje pou l sòti.
2- Jwenn yon foto kote yon fanm ap bat yon gason. M vire entènèt Beyoncé tèt anba. M jwenn plis sou gason k ap bat fanm ke fanm k ap bat gason.Poutan li egziste. M konnen moun ki konn ap temwanye de sa. Men nan figi sosyete a se sèl gason ki vyolan.
An reyalite vyolans pa gen ni jan, ni sèks, ni ras, ni laj, ni koulè. Tout moun ka vyolan. Fanm, gason, moun nwa moun wouj. Nou tout ka itilize vyolans. Vyolans se yon kondisyonnman. Ou kondisyone pou w vyolan. Povrete pa egzanp ka rann yon moun vyolan. Gade statistik zòn geto oswa zòn ki pi pòv yo. Etazini gen 38,6% nwa nan sitem kaseral la kont 57, 6% blan. Sof ke Nwa Ozetazini konstitye selman 13% nan popilasyon an epi blan fe 60% an. Nou ka fasilman eksplike sa ak segrasyon. Si povrete se politik èske vyolans pa politik tou? Men ann rete nan sijè a.
Banm vilgarize. Pandan gason ak moun blan gen plis pouvwa antanke gwoup pou yo vyolan anvè moun nwa, fanm ak timoun, moun nwa ak fanm vyolan anvè moun nwa parèy yo, anvè timoun e anpil fwa anvè pwop tèt yo. Ou konn wè yon fanm mari l ap mal viv ak li epi li tounen sa kont timoun yo, li abize yo tou. Sinon li abize pwop tèt li nan neglije aparans li, nan pa manje ,nan prive tèt li de sa ki bon pou li.
Nan lane 2013, World Health Organization London school of hygiene and African Medical research council pataje rezilta rechèch sa yo. Men kisa li revele: 35% fanm a travè mond lan fè eksperyans ak vyolans nan men menaj, mari papa yo oswa nan men yon moun ke yo pa t konnen. Sa pa vle di ke gason pa p sibi vyolans tou. Kont 35% fanm lan gen 10% gason k ap viv vyolans.
Kisa ki eksplike dispwopòsyonalite sa yo? Si tout moun ka vyolan, poukisa gen plis gason nan prizon? Poukisa se gason blan ki souvan ap fe fiziyad lekòl? Poukisa gason ak moun blan gen monopòl vyolans lan?
Si vyolans ak kriminalite pa asosye ak yon jan ni ak yon seksyalite, li enpòtan pou nou di w ke Ozetazini gen 93,2% gason nan sistem kaseral la kont 6.8% Sèlman.
Kisa m panse antanke yon inivèsitè e yon fanm nwa. Sa ka rive mwen byeze pran ti pasyans ak mwen. Lè nou menm tifi yon bagay rive nou, yo konn ankouraje nou kriye pou sòti emosyon nou. Nou kriye an piblik, ak zanmi nou, ak fanmi, mennaj nou etc. Tandiske m te konn tande y ap di frè m nan «gason w ye ou pa ka ap kriye konsa» Depi nou tou piti sosyete a kondisyone nou pou nou wè maskilinite tankou yon bagay ki vyolan epi ki sovaj. Se sa k fè w ou konn wè gason k ap entimide gason parèy yo, rele yo masisi lè yo pa sou fè menm aktivite fizik ak yo. Se sa k fè tou femme a la guitare ap pran brimad sa yo sou entènèt. Aparaman, gwo bibit fèt sèlman pou gason. Sosyete a baze maskilinite sou fòs fizik gason an gwo. Koute epizod manje sale ki rele bouzen an kote nou eksplike rezon ki fè sosyete a jije gason sou lajan li genyen tandiske yo jije fanm sou seksyalite l ak aparans fizik li. Se sa ki fe gen la belle et la bête e pa vre? Nan ka moun blan si sa toujou enterese w pou w konnen sa k fe yo vyolan, eben timoun, tout kilti moun sa yo baze sou vyolans. Yon jou n a tounen sou sa. Tout moun blan pa vyolan men antanke gwoup yo kondisyone pou yo ekpsplwate minorite a travè vyolans. Tout gason pa vyolan men antanke gwoup sosyete a kondisyone yo pou yo itilize vyolans pou pwouve maskilinite yo. M pra l pi lwen, plis yon gason pa gen lajan se plis li gen tandans itilize vyolans pou l pwouve maskilinite l. Ou konn tande kote se fanm lan k ap travay e li pa menm ka pale ak nèg la san misye pa santi li imilye oswa rabese.
Hum pa ko janm reponn kesyon an toujou non. Focus yooo!
Mete nan tèt ou ke mwen 100% kont tout fòm vyolans sitou vyolans ki baze sou jan oswa seksyalite. M toujou ankouraje tout moun fanm kou gason kenbe men yo nan fouk yo. Fouk ou cho li konfòtab…Fouk ou fè w santi w dous…pratike kenbe men w pou ou. Imedyatman w leve men w sou yon moun, se paske w envite l leve men pa l sou ou tou. That’s it. Sof ke m toujou twouve sa etranj pou depi w pale de feminis premye bagay yon gason mizojin di w se ”èske li ka bat fanm”.Tankou gason te bezwen pèmisyon pou itilize vyolans. Tankou fanm pa peye bill tou. Se sèl sa ki enterese yo nan tout koze egalite a. Yo pa p pale w de dwa repwodwiksyon, yo pa pale w de reprezantasyon fanm nan politik, yo pa care de egalite salaryal. Yo jis pale w de dwa yo pou yo bat ou.
Ann fe yon ti tounnen sou ekite. Yon egzanp m toujou pran ak zanmi m yo pou nou pale de ekite…. Ann di ou gen 2 pitit. Youn rele Jozèf epi lot la rele Jinyò. Tou 2 timoun yo di w yo grangou. Ou di kèt m gen 10 mango la banm ba yo li pou yo manje. Ou renmen tou 2 menm jan. Nomalman, egalite t ap mande pou w bay yo chak 5 mango pa vre?
konsa yo tout t ap gen egal epi w ap gen lapè ak pedevi yo. Sof ke Jozèf pa jwe ak manje l li menm. Sitou si se mango. Poutan Jinyò se ti zuzu li ye, li pa gen apeti, 3 mango ap ranpli misye.
Ann separe yo pou timoun yo.
Si w separe l egal. Josef ap manje 5 mango epi la p grangou menm kote a ankò. L ap tounen nan pye w tankou yon giyon.
Zuzu Jinyò li menm se moun li mòde tout mango yo epi l kite yo pou gate paske li pa menm gen apeti.
Kisa nou pwopoze?
Nou pwopoze ekite. Sa vle di, bay chak selon nesesite yo. Konsa tout moun ap retire menm satisfaksyon. Vant Jozèf ap plen epi vant Jinyò ap plen. Anyen pa p gaspiye. Ou konprann?
Malerezman anpil tifi ki fenk ap li feminis tonbe nan pyèj. Yo kite gason incel( Yon kominote gason an liy ki mizojin anpil) pran avantaj sou yo nan non feminis. « Si w te libere vre ou t ap plumen ak mwen» Babe, feminis pa vle di ke ou oblije libere seksyelman. Se ou, se chwa w. Èske se sa w vle?
Si w se feminis vre ou t ap separe mwatye mwatye ak gason” Yeah yeah m ap fè sa lè w pran lari ak mwen mande bon jan lwa kont pwatwon k ap mande m bouboun pou djòb yo. M ap depanse menm jan ak ou vre men se lè kapitalis nan avantaj mwen tou. Oh cheri, m paka tann pou nou egal lè yo retire taks sou kotèks menm jan yo retire taks sou pwodwi gason raze bab li yo.
Nou gen anpil wout pou nou fè, e san ekite pa p gen egalite. Libete finasye se dwa fanm tou.
Pou m fini, Feminis pa la pou l di fanm leve men sou gason. Se feminis ki rann sa nòmal pou gason pale de vyòl ak agresyon yo sibi. Gason pa diskite sa ant yo. Okontrè, gason parèy yo ap fè yo wont, ap ri de yo paske yo pa panse Ke yon gason ka sibi vyoans tou. Feminis la pou l konbat vyolans, inegalite ak inekite kont tout moun, fanm, gason ak timoun. Sèlman, nan defann tet ou a lajitis raple w ke ou dwe toujou itilize yon fòs rezonab ki pwopòsyonèl. M pa kwe ou ta dwe ap eseye komanse vyolans, vide lwil nan vyolans jis pou ou ka goumen ak yon fanm feminis. Fòs nou pa men e se la m fè apèl ak ekite. Pa pwofite kraze zo yon moun nan non feminis. Pa pwofite abize madanm ou nan non feminis.
M vrèman pa ka kwè m sot pase tan m ak enèji m nan eksplike kijan vyolans mache. Men m te fè sa ak anpil plezi. Ti medam pran swen tèt nou, kenbe men nou pou nou, rete lwen moun ki vyolan, rete lwen gason ki poze jan de kesyon sa y.o Ann aprannn renmen timoun nou,tét et nou, youn lòt san san vyolans.
#desakralizeparan #desakralizevyolans #maskilinitefrajil
